INFOdoradca+ Informacje o zawodach - Powiatowy Urząd Pracy w Chodzieży

Ekolog 213302

• Strażnik ochrony przyrody.
• Inspektor ochrony środowiska.
• Ekspert z zakresu ochrony przyrody.

W Międzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie:

• 2133 Environmental Protection Professionals.

Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007):

• Sekcja M – Działalność Profesjonalna, Naukowa i Techniczna.

Notka metodologiczna

Opis informacji o zawodzie opracowano na podstawie:

• analizy źródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, międzynarodowe), źródeł internetowych oraz wyników badań i analiz prowadzonych w projekcie PO KL (2011–2013) „Rozwijanie zbioru krajowych standardów kompetencji zawodowych wymaganych przez pracodawców”,
• analizy opisu zawodu zamieszczonego w wyszukiwarce opisów zawodów na Wortalu Publicznych Służb Zatrudnienia,
• zebranych opinii od recenzentów, członków panelu ewaluacyjnego oraz zespołu ds. walidacji i jakości informacji o zawodach.

Autorzy i eksperci opiniujący

Zespół Ekspercki:

• Joanna Jakubowska-Wójcik – Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie”, Warszawa.
• Dorota Zawadzka – Uniwersytet Łódzki, Instytut Nauk Leśnych, Łódź.
• Jolanta Religa – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.

Zespół ds. walidacji i jakości informacji o zawodzie:

• Krzysztof Symela – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.
• Ireneusz Woźniak – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.
• Jarosław Sitek – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.

Recenzenci:

• Anna Kalinowska – Uniwersyteckie Centrum Badań nad Środowiskiem Przyrodniczym i Zrównoważonym Rozwojem, Uniwersytet Warszawski, Warszawa.
• Marek Krzemiński – Prywatna Wyższa Szkoła Ochrony Środowiska, Radom.

Panel ewaluacyjny – przedstawiciele partnerów społecznych:

• Michał Jan Cichy – Stowarzyszenie „Polski Ruch Czystszej Produkcji”, Katowice.
• Małgorzata Mickiewicz – Związek Pracodawców Polskich Parków Narodowych, Izabelin.

Data (rok) opracowania opisu informacji o zawodzie: 2018 r.

Ekolog bada środowisko przyrodnicze, wykonuje ekspertyzy, wskazuje zagrożenia, działa na rzecz ochrony przyrody ¹⁹ i zrównoważonego rozwoju ²⁷.

Opis pracy

Ekolog jest zawodem złożonym, skupiającym zadania o charakterze badawczym, ekspercko-doradczym i społecznym. Celem pracy ekologa jest praktyczne wykorzystanie wiedzy, w szczególności ekologicznej, dla wdrażania zasad zrównoważonego rozwoju i ochrony przyrody. Efektem pracy ekologa są wyniki badań, ekspertyzy i raporty przyrodnicze oraz środowiskowe, opinie o wpływie na środowisko istniejących i planowanych inwestycji, technologii i urządzeń. Przyjmują one często formę publikacji popularnych ²⁶ lub naukowych.

Sposoby wykonywania pracy

Praca w zawodzie ekolog obejmuje między innymi:

• badanie stanu środowiska przyrodniczego, wzajemnych zależności między organizmami a otaczającym je środowiskiem;
• ocenianie wpływu człowieka na środowisko, w tym rozpoznawanie i prognozowanie szczególnie zjawisk negatywnych (zagrożeń);
• w przypadkach planowanych inwestycji mogących negatywnie wpływać na środowisko, przygotowanie i wdrażanie działań dotyczących ochrony przyrody oraz przywracających równowagę przyrodniczą (projekty kompensacji przyrodniczych ¹⁴);
• reagowanie na łamanie krajowych i unijnych przepisów dotyczących ochrony środowiska ²⁰ i ochrony przyrody, włącznie z wnioskowaniem o zmiany w obowiązującym prawie;
• opracowywanie i wdrażanie projektów działań proekologicznych ⁷ (w tym działań edukacyjnych);
• inicjowanie działań proekologicznych, w tym aktywizowanie społeczności na szczeblu lokalnym, krajowym i międzynarodowym.

Więcej szczegółowych informacji znajduje się w sekcjach: 3.1. Zadania zawodowe oraz 3.2. 3.3. i 3.4. Kompetencje zawodowe.

Warunki pracy

Ekolog może pracować w biurze, laboratorium lub w terenie. Ze względu na charakter i zakres wykonywanych zadań jego praca wiąże się z przemieszczaniem, często na znaczne odległości.

Ekolog może być zatrudniony w:

• jednostkach administracji państwowej lub samorządowej,
• instytucjach ochrony środowiska,
• instytucjach ochrony przyrody (np.: ogrodach botanicznych, ogrodach zoologicznych, parkach narodowych, parkach krajobrazowych),
• organizacjach pozarządowych zajmujących się ekologią lub monitoringiem przyrodniczym (środowiskowym) ¹⁵,
• instytucjach zajmujących się finansowaniem projektów środowiskowych,
• instytutach naukowo-badawczych,
• komórkach ochrony środowiska w zakładach pracy,
• firmach doradczych związanych z ekologią,
• innych instytucjach branżowych (np. Lasach Państwowych).
• Ekolog może też prowadzić własną działalność gospodarczą.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.1. Możliwości podjęcia pracy w zawodzie.

Wykorzystywane maszyny i narzędzia pracy

Ekolog wykorzystuje w swojej pracy urządzenia biurowe, w tym komputer lub urządzenie mobilne z typowym oprogramowaniem oraz urządzeniami peryferyjnymi (typu drukarka, skaner, faks) umożliwiającymi:

• przygotowanie sprawozdań, prowadzenie ewidencji, zbierania materiałów niezbędnych do planowania i przygotowania pracy,
• przeglądanie zasobów Internetu, wysyłanie i odbieranie poczty elektronicznej,
• korzystanie z komunikatorów pozwalających na prowadzenie rozmów on-line.

Podczas pracy w terenie ekolog wykorzystuje:

• aparat fotograficzny,
• odbiornik GPS,
• mapy, zdjęcia lotnicze i satelitarne,
• aplikacje na smartfony,
• rejestratory/odtwarzacze dźwięku,
• lornetkę i inny sprzęt specjalistyczny związany ze specyfiką wykonywanych zadań.

Podczas pracy w laboratorium ekolog wykorzystuje specjalistyczną aparaturę pomiarową i laboratoryjną, mikroskop, komputer.

Organizacja pracy

W zależności od miejsca pracy, szczególnie liczby zatrudnionych osób, ekolog może pracować indywidualnie lub zespołowo. Często współpracuje ze specjalistami z innych dziedzin. Charakter pracy wymaga częstych wyjazdów służbowych. Ze względu na bardzo dużą różnorodność potencjalnych miejsc zatrudnienia ekologa jego czas pracy może być zarówno normowany (np. w urzędach), jak i nienormowany (np. w organizacjach pozarządowych, w przypadku prowadzenia własnej działalności gospodarczej).

Zagrożenia mające wpływ na bezpieczeństwo pracy człowieka

W pracy biurowej ekolog narażony jest na typowe zagrożenia wynikające z pracy przy monitorze komputera (osłabienie wzroku, wady postawy). Pracując w terenie, ekolog może być narażony na:

• hałas,
• emisje,
• wysokie lub niskie temperatury,
• trudne warunki atmosferyczne,
• promieniowanie,
• działanie chemicznych substancji niebezpiecznych,
• zagrożenie wybuchem,
• odory,
• alergie,
• maszyny i urządzenia w ruchu itp.

W związku z prowadzeniem prac terenowych może być narażony na:

• choroby powodowane przez kleszcze (borelioza, kleszczowe zapalenie mózgu), inne choroby odzwierzęce,
• bezpośredni kontakt ze zwierzętami mogącymi stanowić zagrożenie (np. żubr, niedźwiedź, żmija zygzakowata),
• poruszanie się po trudnym terenie (tereny bagienne, obszary wodne),
• agresję ze strony przedstawicieli grup interesu, społeczności lokalnych lub grup zawodowych.

Ze względu na konieczność podróżowania ekologa, dotyczą go zagrożenia wynikające z wypadków komunikacyjnych.

Podczas pracy w laboratorium lub stacji monitoringu ekolog może być narażony na kontakt ze szkodliwymi substancjami, powodującymi zatrucia lub oparzenia oraz reakcje alergiczne.

Wymagania psychofizyczne

Dla pracownika wykonującego zawód ekolog ważne są:

w kategorii wymagań fizycznych

• sprawność układu mięśniowo-szkieletowego,
• sprawność układu oddechowego,
• sprawność narządu wzroku,
• sprawność narządu słuchu,
• sprawność zmysłu węchu,
• sprawność zmysłu dotyku,
• sprawność narządów równowagi;

w kategorii sprawności sensomotorycznych

• koordynacja wzrokowo-ruchowa,
• spostrzegawczość,
• szybki refleks,
• ostrość wzroku i słuchu,
• powonienie,
• zmysł równowagi;

w kategorii sprawności i zdolności

• uzdolnienia organizacyjne,
• zdolność koncentracji uwagi,
• podzielność uwagi,
• rozumowanie logiczne,
• zdolność do przestrzegania reguł, przepisów i standardów,
• zdolność podejmowania szybkich i trafnych decyzji,
• współdziałanie i współpraca w zespole,
• zdolność nawiązywania kontaktu z ludźmi,
• zdolność przekonywania,
• dobra pamięć,
• łatwość wypowiadania się w mowie i w piśmie;

w kategorii cech osobowościowych

• samodzielność,
• rzetelność i dokładność,
• wysoka samodyscyplina,
• samokontrola,
• gotowość do pracy w nieprzyjemnych warunkach środowiskowych,
• gotowość do prezentowania wyników swojej pracy,
• komunikatywność,
• odpowiedzialność proekologiczna,
• odporność emocjonalna,
• odporność na działanie pod presją czasu,
• wychodzenie z własną inicjatywą,
• gotowość do ustawicznego uczenia się oraz do dzielenia się wiedzą,
• gotowość do wprowadzania zmian,
• zainteresowania naukowe,
• radzenie sobie ze stresem,
• kontrolowanie własnych emocji,
• wysoka kultura osobista.

Więcej informacji znajduje się w sekcjach: 3.5. Kompetencje społeczne; 3.6. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu.

Wymagania zdrowotne

Praca w terenie wymaga od ekologa ogólnej sprawności fizycznej. Wymagany jest dobry wzrok, słuch, powonienie, sprawność zmysłu dotyku. Zawód ten może być wykonywany przez osoby z pewnymi niepełnosprawnościami (np. ruchową, chociaż ograniczona mobilność może być czynnikiem utrudniającym realizację zadań w terenie) z wyłączeniem:

• 01-U upośledzenia umysłowego,
• 02-P choroby psychicznej.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.4. Możliwości zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zawodzie.

Wykształcenie niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie

Do podjęcia pracy w zawodzie ekolog zalecane jest wykształcenie wyższe co najmniej I stopnia w dziedzinie nauk przyrodniczych. Preferowane są kierunki: biologia i ochrona środowiska oraz kierunki im pokrewne. Korzystne jest, gdy osoba pracująca w zawodzie ekologa ukończyła różne kierunki w ramach studiów I i II stopnia, co zapewnia jej szerszy zakres kompetencji.

Tytuły zawodowe, kwalifikacje i uprawnienia niezbędne/preferowane do podjęcia pracy w zawodzie

Kwalifikacje niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie ekolog nadaje dyplom ukończenia studiów kierunkowych drugiego stopnia. Do pracy w zawodzie nie są wymagane dodatkowe uprawnienia.

Atutem dodatkowym może być ukończenie szkoleń odpowiadających specyfice konkretnej instytucji zatrudniającej w zawodzie ekolog (np. szkolenia z dziedziny inżynierii środowiska; ochrony środowiska i przyrody oraz związanych z tym przepisów prawa; psychologii; mediacji; organizacji i zarządzania).

Ze względu na ponadnarodowy wymiar problemów dotyczących ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju ekolog powinien posługiwać się językami obcymi, szczególnie w zakresie terminologii fachowej. Wskazane jest posiadanie prawa jazdy.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.2. Instytucje oferujące kształcenie, szkolenie i/lub potwierdzanie kompetencji w ramach zawodu.

Możliwości rozwoju zawodowego i awansu

W zależności od miejsca pracy, indywidualnych predyspozycji i zainteresowań ekolog może specjalizować się w wybranej dziedzinie, a także rozwijać swoje kompetencje w kierunkach:

• organizacja i zarządzanie (możliwość awansu na stanowiska kierownicze),
• ochrona przyrody (możliwość awansu na stanowiska kierownicze w parkach narodowych i krajobrazowych, regionalnych dyrekcjach ochrony środowiska),
• edukacji nieformalnej (praca w ośrodkach edukacji ekologicznej),
• realizacji monitoringu przyrodniczego (praca w instytucji naukowej lub firmie zrzeszającej ekspertów przyrodniczych),
• społecznych i psychologicznych aspektów działalności (mediacje, aktywizacja społeczności lokalnych),
• metodologii badań (specjalizacja w badaniach wybranych elementów środowiska przyrodniczego, praca w ośrodku naukowym).

Cennym uzupełnieniem kompetencji ekologa (niekiedy niezbędnym) są wiedza i umiejętności z dziedziny nauk technicznych i inżynieryjnych (np. inżynierii środowiska), dające możliwość rozwoju zawodowego w obszarze działań ograniczających emisję zanieczyszczeń do środowiska (np. specjalista ochrony środowiska, audytor środowiskowy).

Po zdobyciu dodatkowych kompetencji dotyczących biologii, chronionych gatunków lub siedlisk oraz udokumentowaniu doświadczenia w doradztwie ekolog może zdobyć uprawnienia eksperta przyrodniczego, upoważniające go do wykonywania ekspertyz w programach rolnośrodowiskowych oraz przygotowywania ocen oddziaływania na środowisko ¹⁸.

Doświadczenie zawodowe pozwala ekologowi zostać:

• ekspertem recenzującym wnioski do instytucji udzielających dotacji,
• doradcą ds. ekologii/ochrony środowiska w przedsiębiorstwach produkcyjnych lub usługowych,
• uczestnikiem specjalistycznych zespołów, komisji, np. krajowej lub regionalnych komisji do spraw ocen oddziaływania na środowisko, zespołów opracowujących strategie i plany rozwoju jednostek samorządowych, regionalne programy operacyjne, plany zagospodarowania przestrzennego itp.

Możliwości potwierdzania kompetencji

Potwierdzeniem kompetencji w zawodzie ekolog są dyplomy ukończenia studiów wyższych II stopnia w dziedzinie nauk przyrodniczych, a także studiów podyplomowych i szkoleń specjalistycznych.

Więcej informacji można uzyskać w Bazie Usług Rozwojowych https://uslugirozwojowe.parp.gov.pl oraz Zintegrowanym Rejestrze Kwalifikacji https://rejestr.kwalifikacje.gov.pl

Osoba zatrudniona w zawodzie ekolog może rozszerzać swoje kompetencje zawodowe w zawodach pokrewnych:

Pracownik w zawodzie ekolog wykonuje różnorodne zadania, do których należą w szczególności:

• Z1 Badanie wpływu abiotycznych ⁴ i biotycznych ⁵ czynników środowiska na organizmy.
• Z2 Opracowywanie publikacji prezentujących zagadnienia z obszaru ekologii ⁹, ochrony przyrody i środowiska.
• Z3 Planowanie i wdrażanie działań dotyczących ochrony przyrody i środowiska.
• Z4 Aktywizowanie społeczeństwa do podejmowania wspólnych działań na rzecz środowiska, zdrowego stylu życia oraz zrównoważonego rozwoju.
• Z5 Uczestniczenie w mediacjach w celu rozwiązania konfliktów dotyczących problemów środowiskowych.
• Z6 Pozyskiwanie środków finansowych na działania dotyczące ochrony przyrody i środowiska oraz edukacji ekologicznej ⁸.
• Z7 Monitorowanie i inicjowanie zmian prawa w zakresie ochrony środowiska i ochrony przyrody oraz uczestniczenie w konsultacjach społecznych.
• Z8 Organizowanie i prowadzenie działań edukacyjnych ⁶ i szkoleniowych z zakresu ekologii i zrównoważonego rozwoju.
• Z9 Sporządzanie ekspertyz i prowadzenie doradztwa w dziedzinie ekologii, ochrony przyrody i ochrony środowiska.
• Z10 Podejmowanie działań na rzecz ekologicznej certyfikacji ³ instytucji.

Kompetencja zawodowa Kz1: Prowadzenie badań w dziedzinie ekologii obejmuje zestaw zadań zawodowych Z1, Z2, do realizacji których wymagane są odpowiednie zbiory wiedzy i umiejętności.

Kompetencja zawodowa Kz2: Planowanie i realizacja działań proekologicznych obejmuje zestaw zadań zawodowych Z3, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, do realizacji których wymagane są odpowiednie zbiory wiedzy i umiejętności.

Kompetencja zawodowa Kz3: Wykonywanie ekspertyz oraz doradztwa ekologicznego obejmuje zestaw zadań zawodowych Z9, Z10, do realizacji których wymagane są odpowiednie zbiory wiedzy i umiejętności.

Pracownik w zawodzie ekolog powinien posiadać kompetencje społeczne niezbędne do prawidłowego i skutecznego wykonywania zadań zawodowych.

W szczególności pracownik jest gotów do:

• Ponoszenia odpowiedzialności za skutki podejmowanych działań ekologicznych.
• Tworzenia i rozwijania samodzielnie wzorów proekologicznego postępowania.
• Kierowania się zasadami etyki zawodowej, w tym przestrzegania zasad uczciwości, rzetelności, poufności.
• Podejmowania samodzielnie inicjatyw proekologicznych na rzecz zrównoważonego rozwoju.
• Wykazywania empatii i asertywności pozwalającej na wspieranie np. podczas mediacji.
• Podejmowania współpracy z innymi osobami, działami i instytucjami zewnętrznymi w kwestiach dotyczących ochrony przyrody.
• Funkcjonowania w zespole pracowniczym, komunikowania się, przekonywania (np. w relacjach z przełożonymi/zleceniodawcami, pracownikami danej jednostki organizacyjnej, kontrahentami, podwykonawcami, organami kontroli itp.).
• Radzenia sobie ze stresem (np. w relacjach z przełożonymi/zleceniodawcami, pracownikami instytucji, organami kontroli itp.).
• Podnoszenia kompetencji zawodowych (własnych oraz podległego personelu) w kontekście zmian prawnych i nowych rozwiązań redukujących negatywne oddziaływania na środowisko.

Pracownik powinien mieć zdolność właściwego wykonywania zadań zawodowych i predyspozycje do rozwoju zawodowego. Dlatego wymaga się od niego odpowiednich kompetencji kluczowych. Zostały one zilustrowane w formie profilu (rys. 1) ukazującego ważność kompetencji kluczowych dla zawodu ekolog.

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu ekolog

Uwaga:

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu stosowanego w Międzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Dorosłych − projekt PIAAC (OECD).

Kompetencje zawodowe pracownika w zawodzie ekolog nawiązują do opisów poziomów Polskiej Ramy Kwalifikacji.

Opis zawodu, zadań zawodowych i wymagań kompetencyjnych może stanowić materiał informacyjny dla przygotowania (lub aktualizacji) opisów kwalifikacji wprowadzanych do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji (ZSK). Więcej informacji:

• Zintegrowany System Kwalifikacji: https://www.kwalifikacje.gov.pl
• Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji: https://rejestr.kwalifikacje.gov.pl

Do pracy w zawodzie ekolog poszukiwani są absolwenci studiów kierunkowych w dziedzinie nauk przyrodniczych. Preferowane są kierunki: biologia i ochrona środowiska oraz kierunki im pokrewne.

Typowe miejsca pracy ekologa to:

• parki narodowe i krajobrazowe,
• jednostki organizacyjne Lasów Państwowych,
• regionalne dyrekcje ochrony środowiska,
• ekologiczne organizacje pozarządowe,
• instytucje naukowe, wyższe uczelnie, inne placówki oświatowe o profilu przyrodniczym (ośrodki edukacji ekologicznej),
• jednostki samorządowe i organy państwa zajmujące się ochroną środowiska,
• służby oceniające stopień zanieczyszczenia środowiska,
• firmy wykonujące ekspertyzy i doradztwo ekologiczne oraz obsługę przedsiębiorstw w zakresie zobowiązań dotyczących ochrony środowiska i ochrony przyrody,
• przedsiębiorstwa produkcyjne, usługowe różnej branży.

Rosnące znaczenie zasad zrównoważonego rozwoju powoduje, że ekolog może znaleźć zatrudnienie w przedsiębiorstwach produkcyjnych i usługowych w wielu branżach. Może także założyć własną działalność gospodarczą i zajmować się:

• sprawozdawczością środowiskową, np. dotyczącą opłat za korzystanie ze środowiska,
• oceną oddziaływania na środowisko planowanych inwestycji,
• przeglądami środowiskowymi,
• monitoringiem i przygotowaniem ekspertyz przyrodniczych,
• kompensacjami przyrodniczymi,
• pozyskiwaniem i rozliczaniem zewnętrznych środków finansowych na działania proekologiczne,
• doradztwem ekologicznym oraz obsługą środowiskową.

Kształcenie

Obecnie (2018 r.) w Polsce kandydatów do pracy w zawodzie ekolog przygotowuje się w ramach systemu szkolnictwa wyższego, przy czym nie są to studia na kierunku „ekologia” (takich aktualnie brak), lecz na innych kierunkach w obszarze nauk przyrodniczych, oferowanych przez:

• uniwersytety (np. na kierunkach: biologia, ochrona środowiska, geografia, leśnictwo, rolnictwo);
• uczelnie techniczne (np. na kierunkach: ochrona środowiska, leśnictwo);
• uczelnie rolnicze (np. na kierunkach: ochrona środowiska, leśnictwo, rolnictwo).

Szkolenie

Informacje zdobyte na studiach mogą wymagać uzupełnienia lub dopasowania do specyfiki instytucji, w której pracuje ekolog (np. szkolenia z dziedziny inżynierii środowiska, ochrony środowiska i przyrody oraz związanych z tym przepisów prawa, psychologii, mediacji, organizacji i zarządzania).

Ze względu na dużą różnorodność potencjalnych miejsc zatrudnienia dla osób pracujących w zawodzie ekolog wysokość zarobków może być również mocno zróżnicowana. Według różnych źródeł przeciętne wynagrodzenie brutto w tym zawodzie waha się od 3500 zł do 4500 zł.

Raport „Wynagrodzenia w administracji publicznej w 2017 roku”, wydanego w oparciu o Ogólnopolskie Badanie Wynagrodzeń podaje, że średnia wartość wynagrodzeń w administracji publicznej w 2017 roku wyniosła 3450 zł brutto. Poziom zarobków osób pracujących w sektorze „nauka i szkolnictwo” (np. ekolodzy – pracownicy naukowi uczelni wyższych) był nieco niższy. Przeciętna wartość wynagrodzenia wynosiła 3390 zł brutto.

Z kolei według danych GUS z października 2016 r. specjaliści nauk biologicznych i dziedzin pokrewnych osiągali przeciętne wynagrodzenie brutto około 5100 zł i było ono niemal identyczne dla sektora publicznego i prywatnego.

W zawodzie specjalisty ds. ochrony środowiska – pokrewnym dla zawodu ekolog – przeciętne wynagrodzenie wynosi aktualnie (2018 r.) ok. 4500 zł brutto.

W przypadku zawodu ekologa należy podkreślić specyfikę pracy w organizacjach pozarządowych, która nie zawsze opiera się na stałej umowie o pracę. Najczęstszą formą zatrudnienia w tym sektorze są umowy cywilnoprawne (zlecenie/dzieło) mocno uzależnione od projektów realizowanych aktualnie przez daną organizację. Istnieje również ryzyko okresowego braku zleceń. Tym samym zarobki w sektorze instytucji pozarządowych są zwykle trudne do przewidzenia i nie są stałe. Należy je raczej postrzegać jako dodatkowe źródło dochodu.

W zawodzie ekolog możliwe jest zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami. Warunkiem niezbędnym jest identyfikacja indywidualnych barier i dostosowanie technicznych i organizacyjnych warunków środowiska oraz stanowiska pracy do potrzeb zatrudnienia osób:

• z niewielką dysfunkcją kończyn dolnych (05-R), która nie wyklucza stania i chodzenia, w tym samodzielnego przemieszczania się,
• z niewielką dysfunkcją kończyn górnych (05-R), która nie wyklucza wykonywania precyzyjnych czynności,
• z dysfunkcją narządu wzroku (04-O), jeśli posiadana wada jest odpowiednio skorygowana szkłami optycznymi lub kontaktowymi zapewniającymi ostrość widzenia,
• cierpiących na padaczkę (06-E), pod warunkiem, że ryzyko występowania ataków jest do przewidzenia.